Ymgysylltu â’r Gymuned
Mae ymgysylltu â'r gymuned yn rhan sylfaenol o CHERISH. Ers dechrau'r prosiect yn 2017 rydym wedi bod yn ymgysylltu â'r cyhoedd mewn amryw o ffyrdd a lleoliadau ledled Iwerddon a Chymru.
Rydym wedi cynnal gweithgareddau ymgysylltu yn yr awyr agored fel teithiau cerdded tywys ar hyd yr arfordir ac ar yr ynysoedd, ymarferion cerdded maes i adnabod arteffactau mewn pridd wedi'i aredig a glanhau traethau cymunedol. Rydym hefyd yn parhau i gydweithio â sefydliadau eraill sydd hefyd yn curadu ac yn ymchwilio i safleoedd teftadaeth arfordirol sydd dan fygythiad.
Mae'r prosiect hefyd wedi cynnal nifer o ddyddiau agored sy'n arddangos ei natur amrywiol. Mae digwyddiadau fel y rhai a gynhaliwyd yn ystod yr Wythnos Treftadaeth Genedlaethol wedi bod yn llwyddiannus iawn gyda mwy na 1,000 o bobl yn camu ar fwrdd llongau arolygu GSI i ddysgu am waith morol CHERISH.
Yn 2019 cynhaliwyd digwyddiad cloddio cymunedol cyntaf CHERISH yng nghaer arfordirol Dinas Dinlle yng Ngwynedd ac roedd cyfle i hanner cant o wirfoddolwyr o'r ardal leol gymryd rhan yn y cloddio. Daeth y cloddio i benllanw gyda diwrnod agored a chyfle i fwy na 400 o ymwelwyr ddysgu am y safle a'r ffyrdd mae newid yn yr hinsawdd ac erydiad yn effeithio arno. Cafodd yr ymwelwyr daith dywys hefyd o amgylch y ffosydd cloddio lle gallent weld un o'r tai crwn cynhanesyddol mwyaf erioed i gael ei ddarganfod yng Nghymru.
Yng ngham nesaf Prosiect CHERISH, bydd y gymuned yn cael gwahoddiad i helpu i gofnodi newidiadau i'w harfordir gan ddefnyddio ein ap sy'n cael ei ddatblygu ar hyn o bryd. Darperir hyfforddiant a chefnogaeth i grwpiau cymunedol sy'n dymuno cymryd rhan.
Cofnodi Cymunedol
Bydd prosiect CHERISH yn cefnogi'r rôl weithredol y gall cymunedau ei chwarae wrth gofnodi'r amgylchedd arfordirol drwy ddatblygu a hyrwyddo cofnodi cymunedol. Yn seiliedig ar brofiadau llwyddiannus CITiZAN (Rhwydwaith Archaeolegol Parth Arfordirol a Rhynglanwol)yn Lloegr ac Ap ShoreUpdate sydd wedi’i ddatblygu gan Ymddiriedolaeth SCAPE yn yr Alban, bydd CHERISH yn datblygu rhaglenni peilot sy'n galluogi dinesydd wyddonwyr i adnabod a chofnodi treftadaeth arfordirol drwy ddefnyddio dyfeisiau symudol a darparu tystiolaeth ffotograffig ac ysgrifenedig o unrhyw ddifrod posibl. Bydd yr adnodd yn cael ei ddatblygu ar gyfer defnydd y cyhoedd yn 2022 ac yn ystod Cam II prosiect CHERISH.