Cylchlythyr

Map Lleoliad

Cyflwyniad

Prin yw'r safleoedd sy'n dangos erydiad arfordirol, colled a newid amgylcheddol yn fwy na phentir Ynys Dinas a phentref Cwm yr Eglwys. Mae'r pentir wedi'i ddadlinellu o'r tir mawr drwy brosesau rhewlifol sy'n creu cwm cul siâp u, tua 70 metr o ddyfnder. Mae'r clwstwr o fythynnod ym mhen gogleddol y cwm yn ffurfio pentrefan Cwm yr Eglwys.

Y tirnod mwyaf nodedig yn y cwm yw'r eglwys adfeiliedig sydd wedi’i chyflwyno i Sant Brynach. Mae ar lwyfan tua 3 metr uwchben ac yn union y tu ôl i'r traeth. Fe'i hamgylchynir gan lond llaw o gerrig beddau wedi'u hindreulio. 


Cafodd yr eglwys ei difrodi gan storm yn 1850 a 1851 gan ddinistrio'r gangell a thynnu arwyneb y fynwent gan amlygu olion dynol. Yr hoelen olaf yn ei harch oedd Storm y Royal Charter yn 1859 a ddymchwelodd y waliau a chodi'r to gan arwain at droi cefn arni. Mae’r erydu wedi'i sefydlogi am y tro drwy adeiladu waliau môr concrid modern, ond mae'n ansicr sut gall newid yn yr hinsawdd a chynnydd yn lefel y môr yn y dyfodol effeithio ar y cildraeth.

Visible are the remains of the church heavily damaged by a series of intense storms during the 1850s. The more modern sea defences represent an ongoing struggle between the village of the sea.
Visible are the remains of the church heavily damaged by a series of intense storms during the 1850s. The more modern sea defences represent an ongoing struggle between the village of the sea.

Pam rydym yn gweithio yma?

Mae ffeniau corsiog yn gorchuddio canol llawr y dyffryn. Mae'r ffen yn archif bwysig o newid amgylcheddol yn y gorffennol, y dangoswyd yn flaenorol ei bod yn ymestyn yn ôl i'r rhewlifiad diwethaf. Mae CHERISH yn gobeithio ailedrych ar y dyddodion hyn gan ddefnyddio'r technegau fflworoleuol, pelydr-x manylder uchel diweddaraf i chwilio am arwyddion cemegol y gellid eu defnyddio i ailadeiladu patrymau stormydd a thystiolaeth o newid amgylcheddol yn y gorffennol.

Cynnwys Cysylltiedig

cyCY