Cylchlythyr

Map Lleoliad

Cyflwyniad

Mae ardal prosiect 6 yn cynnwys llain arfordirol cul sy'n codi'n serth i Fynyddoedd y Rhinogydd Cromen Harlech. Mae'r mynyddoedd wedi'u creithio’n drwm gan effeithiau rhew yn llifo drostynt o'r dwyrain i'r gorllewin yn ystod yr Oes Iâ ddiwethaf ac mae ganddynt rai o'r enghreifftiau gorau o dirffurfiau rhewlifol ym Mhrydain. Mae darnau hir o draethau tywodlyd ar hyd yr arfordir ac ambell gyfres fawr o dwyni tywod.

Yr amgylchedd

Credir bod twyni Morfa Harlech yn dyddio o’r cyfnod ôl-ganoloesol. Credid bod modd teithio at waelod Castell Harlech mewn cwch gyda mynediad i'r môr yn ystod teyrnasiad Edward I. Mae unrhyw dystiolaeth o sut oedd y dyfrffyrdd yn edrych efallai wedi'i chladdu bellach o dan Forfa Harlech, datblygiadau modern a thir pori wedi'i wella.

Mae Sarn Padrig yn ymestyn tua 20km oddi ar y lan ac wedi’i greu o gerrig mawr, rhydd sydd wedi dod o Fynyddoedd y Rhinogydd a thu hwnt. Nid yw union fecanwaith ei adeiladu yn cael ei ddeall yn llawn o hyd, ond mae'n amlwg yn dirffurf o'r cyfnod rhewlifol diwethaf rhwng 15 ac 20 mil o flynyddoedd yn ôl. Mae'n frith o ddwsinau o longddrylliadau ôl-ganoloesol a aeth i drafferthion o amgylch y rîff. Mae CHERISH yn cynhyrchu arolwg bathymetrig manwl mewn ymgais i ddangos ei raddfa a chynyddu ymwybyddiaeth o unrhyw safleoedd llongddrylliadau y gellir eu hadnabod.

Rîff Sarn Padrig
Rîff Sarn Padrig

Pam rydym yn gweithio yma?

Mae gwaith CHERISH yn yr ardal hon yn canolbwyntio ar y tir o amgylch Sarn Padrig oddi ar y lan. Dyma'r mwyaf o'r sarnau sy'n ymestyn i Fae Ceredigion – mae Sarn-y-Bwch a Sarn Cynfelyn i'r de o Sarn Padrig. Mae nodweddion fel hyn fel arfer yn destun mythau a chwedlau ac nid yw Sarn Padrig yn eithriad. Roedd Cantre'r Gwaelod yn deyrnas ffrwythlon hynafol, chwedlonol ym Mae Ceredigion rhwng ynysoedd Dewi a Enlli. Mae wedi cael ei disgrifio fel "Atlantis Cymreig" ac mae'n adnabyddus yn llên gwerin a llenyddiaeth Cymru.

Cynnwys Cysylltiedig

↑
cyCY
en_GBEN cyCY